Moduł Prosody

 

Nauka dźwięków języka — spółgłosek, samogłosek i dyftongów, czyli — innymi słowy — najmniejszych segmentów mowy jest bardzo ważna, jednak niewystarczająca do prawidłowego posługiwania się językiem. Wprawdzie segmenty niosą ze sobą pewne informacje, ale to elementy większe niż dźwięki — sylaby, słowa, frazy i zdania — są w stanie wyrazić bardziej złożone informacje językowe: formę wypowiedzi (zdania oznajmujące, pytania, zdania rozkazujące itp.), akcent, kontrast, nacisk, postawę lub stan emocjonalny mówiącego itd. Kiedy czytamy książkę, wiele z tych elementów nie jest bezpośrednio zawartych w tekście lub — w najlepszym wypadku — czytelnik musi sam je odgadnąć lub wywnioskować.

Kiedy słuchamy tekstu tej samej książki w wykonaniu wyszkolonego aktora w audiobooku, elementy te docierają do nas w formie mowy, ułatwiając nam rozpoznanie, czy narrator jest szczęśliwy, czy smutny i czy mówi z gniewem, ironią, czy sarkazmem w głosie. Wszystko to odbywa się za pomocą prozodii, na którą składają się elementy ponadsegmentalne, takie jak akcent, intonacja, rytm i procesy mowy łączonej. Czy przedstawienie tekstu przez aktora jest jedynym możliwym? Z pewnością nie. Za każdym razem, gdy widzimy spektakl Hamleta, możemy wyjść z teatru z innym wyobrażeniem o tym, kim właściwie jest główny bohater. Nasze wrażenia będą zależały od tego, jak aktor przedstawiający Księcia Danii chciał, byśmy zobaczyli jego postać poprzez wykorzystanie różnych aspektów prozodii.

Nauka prozodii może być do pewnego stopnia intuicyjna, szczególnie jeśli chodzi o wyrażanie emocji czy postaw. Nawet jeśli nie widzimy mówcy, prawdopodobnie rozpoznamy, czy jest szczęśliwy czy smutny, śmieje się czy płacze. Istnieje jednak wiele aspektów prozodii, które nie są uniwersalne, ale charakterystyczne tylko dla danego języka. Nauka zasad akcentu wyrazowego może nie być trudnym zadaniem w języku polskim, francuskim, włoskim czy wielu innych językach, w których zasady te są dość proste i spójne. Język angielski nie ma jednak stałego akcentu wyrazowego i dlatego słowo combine — na przykład — może być wymawiane jako combine lub combinewet suit może być pojedynczym słowem leksykalnym wymawianym wet suit lub zwrotem wymawianym wet suit, słowo democratic nie ma najsilniejszego akcentu na tę samą sylabę co słowo, od którego pochodzi – democracy, a w dodatku jego wzorzec akcentowy może ulec zmianie w takim zwrocie jak democratic government. Nauczenie się tego, gdzie umieścić główny akcent we frazie lub zdaniu i jakiego tonu użyć jest kluczowe dla rozróżnienia różnych znaczeń zdań, takich jak Tim is my brother who lives in France. i Tim is my brother, who lives in France., lub This is my sister Betty. i This is my sister, Betty., lub zdań, w których nie możemy skorzystać z pomocy interpunkcji: The police shot the rioters with guns [co może oznaczać, że policja zastrzeliła buntowników, którzy mieli broń, albo że policja użyła broni do zastrzelenia buntowników].

Say It Right – Prozodia zawiera setki przydatnych ćwiczeń z tysiącami słów, zwrotów, zdań oraz krótkich dialogów przedstawiających wszystkie elementy prozodii. Zostały one nagrane w brytyjskiej i amerykańskiej odmianie angielskiego przez profesjonalnych lektorów.

Moduł Prozodia zawiera następujące rozdziały:

Akcent wyrazowy

Akcent frazowy

Intonacja

Rytm

Mowa łączona

 

Moduł Prozodia jest osobnym produktem i dostępny jest obecnie w angielskiej i polskiej wersji językowej na systemy operacyjne Windows, iOS oraz Android.